Temel Nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir?

Temel Nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir? Temel genel bir tanım olarak yapının yükünü güvenli bir şekilde zemine aktarmakta olan yapı elemanıdır. Temeller, düşey taşıyıcılardan ( kolon, perde, çekirdek taşıyıcı duvar vb.) aldıkları yükleri daha geniş bir alana yaymaktadırlar. Temeller yapının en alt katındaki kolon veya perdelerin normal kuvvet, moment vb. yüklerini zemine aktarırlar. Kolon veya perdeler zemine doğrudan bir şekilde oturtulamazlar. Bu kesitler dayanımı çok küçük olan zemine doğrudan oturtulursa zeminde, zeminin normal dayanımının çok üstünde gerilmeler oluşturur ve kolon zemini delerek saplanır. Temel Nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir?

Temel Nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir?

Temel çeşitlerini “Yüzeysel(Sığ) Temeller” ve “Derin Temeller” olarak adlandırılırlar.

1) Yüzeysel Temeller:

Zemin yüzeyine yakın derinlikte inşa edilen temellerdir. Genel itibariyle iyi denilebilecek, kuru ve sulu zeminlerde uygulanabilir. Yüzeysel temelleri, kendi içinde

•       Tekil temel,

•       Sürekli temel,

•       Radye temel,

•       Duvar altı temeli,

Olarak dörde ayrılır.

• Tekil Temeller: Her bir kolon yükünü zeminde daha geniş bir alana yaymak amacı ile tasarlanan betonarme elemanlar tekil temeller olarak adlandırılırlar. Sadece düşey yük etkisi altında olan bu temel çeşidi, yatay yükünde etkisi altında olursa bu durumda simetrik tekil temeller devreye girer.  
•  Sürekli Temeller: Kolon yüklerinin fazla zeminin taşıma gücünün düşük olduğu durumlarda tekil temellerin birbirine birleştirilmesi ile sürekli temeller teşkil edilirler.
• Radye Temeller: Dolgu zeminlerde, emniyet gerilmesinin düşük olduğu ya da fazla sıkışabilen zeminlerde, kolonların birbirine çok yakın olduğu durumlarda radye temel uygulanmaktadır.
•  Duvar Altı Temeli: Duvar altlarına uygulanmakta olan temel yapısı beton vb. türlerden oluşmaktadır.

2) Derin Temeller

Derin temel çeşitleri ise;

• Ayak Temeller
• Kazıklı Temeller
• Keson (Kuyu, Kutu) Temeller’dir.

1-Kazık temeller: Esas olarak yapı yüklerini zeminin derin tabakalarına taşıtmak amacıyla kullanılan bir derin temel çeşitidir.

2-Ayak Temel: Betonarme yapısı ile inşa edilen bu temeller genel olarak açık temel çukurunda inşa edilir ve üst kısımları kirişlerle bağlanır.

3-Kesonlar: Sağlam bir temel yapılması gerektiğinde genel olarak keson temel yapısı uygulanmaktadır. Kazık temel çeşidine göre daha geniş bir yük dağılımı söz konusudur.

Aderans Nedir? Aderansı Etkileyen Faktörler? hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için tıklayınız.